Is mijn paard te dik of te mager? BCS
Hoe vaak hoor je dat je paard te dik (of te dun) is, dat het te veel vet heeft, dat je de ribben kunt zien, dat je het moet laten afvallen of dat het juist moet aankomen? Waar moeten we op letten bij het beoordelen van een paard, en wat zijn ‘valse’ indicatoren? Hoe beoordeel je de conditie van je paard op de juiste manier, en wat is de BCS-methode?

Wai is BCS
De methode BCS (Body Condition Scoring) helpt ons bij het correct inschatten van de lichaamsconditie van een paard. Deze methode werd 30 jaar geleden ontwikkeld door dr. Don Henneke op basis van zijn onderzoek. Dr. Henneke heeft de taak aanzienlijk vergemakkelijkt, omdat de beoordeling gebaseerd is op visuele en tactiele waarnemingen. Met andere woorden, iedereen kan deze methode toepassen!

Er zijn specifieke plekken vastgesteld waar vetophoping vaak voorkomt, en waar we de botstructuren kunnen zien of voelen met onze handen. Deze plekken zijn:
- Nekkam: Vetophoping langs de hele lengte van de nek onder de manenkam.
- Schoft: Controleer of er vetophoping rondom de schoft aanwezig is.
- Rug: Vetophopingen langs de rug; zichtbaarheid en voelbaarheid van de wervelkolom.
- Staartbasis: Vetophoping rond de basis van de staart.
- Schouder: Het gebied direct achter de schouder, waar de schouder aan het lichaam verbonden is.
- Ribben: Vetophopingen op de ribben; zichtbaarheid en voelbaarheid van de ribben.
De beoordelingsschaal van de BCS-methode loopt van 1 tot 9, waarbij:
- Zeer slecht: Een staat van extreme uitgemergeldheid, die helaas voorkomt bij verwaarloosde of uitgehongerde paarden. Een paard in deze toestand heeft duidelijk zichtbare botten zoals de ribben, wervelkolom, heupbeenderen en schouderbladen, bedekt met een dunne huid. De gebieden rond het bekken, de flanken en de lendenen zijn ingevallen.
- Erg mager: De wervelkolom is nauwelijks bedekt met vet- en spierweefsel. De wervelkolom, ribben, heupbeenderen, zitbeenderen en schouderbladen zijn duidelijk zichtbaar. In de gebieden met vetophoping is nauwelijks vetweefsel aanwezig.
- Mager: Er is weinig vet aanwezig, zichtbaar tot halverwege de lengte van de wervelkolom. De ribben zijn zichtbaar. De heupbeenderen, zitbeenderen en schouderbladen zijn licht afgerond. De contouren van de nek, schoft en schouders zijn subtiel zichtbaar.
- Matig mager: Paarden met een licht tekort aan gewicht hebben een iets verhoogde schoft en rug. De ribben zijn licht zichtbaar aan de zijkanten. Het vetweefsel rond de basis van de staart is licht voelbaar. De heupbeenderen, zitbeenderen, schouders, schoft en nek zijn nauwelijks zichtbaar.

Dergelijke paarden worden vaak aan het begin van de lente gezien. Dit komt door een gebrek aan een passend dieet gedurende de winterperiode. In deze tijd hebben de paarden geen toegang tot gras, de dagen zijn kort en er is weinig zonlicht. Veel energie (calorieën) is nodig om het lichaam warm te houden. Onder de dikke wintervacht is het moeilijk te zien of zelfs te voelen dat een paard gewicht verliest. Daarom valt dit pas in de lente op, wanneer de wintervacht wordt vervangen door een kortere zomervacht.
Onthoud! Zelfs als de training van het paard in de winter veel lichter is dan in de zomer, is het warm houden van het lichaam bij kou een enorme inspanning. Bovendien wordt het lichaam in de lente belast door de rui, wat ook veel energie en reserves verbruikt. Pas het dieet van je paard aan op de hoeveelheid werk en het seizoen.
5. Gemiddeld: De flanken sluiten plat aan tegen het lichaam. De ribben zijn niet zichtbaar, maar gemakkelijk voelbaar met lichte druk langs de zijkanten. Het vet rond de staartbasis heeft een sponsachtige structuur. De schouder is gelijkmatig bedekt met spierweefsel en het vet is licht voelbaar. De vetkam op de nek maakt de bovenlijn van de nek licht afgerond.
6. Licht gevuld: De ribben zijn licht sponsachtig gevuld, het vet rond de staartbasis is zichtbaar en zacht. Langs de zijkanten en schouders zijn kleine vetophopingen voelbaar en licht zichtbaar.

Het wordt aangenomen dat de juiste conditie van een paard ongeveer een score van 5 moet hebben (tussen 4 en 6).
Kleine afwijkingen van maximaal 1 punt van de gewenste score van 5 zijn acceptabel en gemakkelijk te corrigeren. Extreme scores kunnen echter gevaarlijk zijn voor het paard.
Een paard met de juiste lichaamsbouw heeft een hogere weerstand, kan trainingsbelastingen beter aan en, het belangrijkste, geniet van een betere gezondheid.
- Gevuld: Steeds meer afgeronde vormen en opvulling van het onderhuidse weefsel rond de flanken. Slechts enkele ribben zijn voelbaar bij aanzienlijke druk. Het vet rond de staartbasis wordt steeds duidelijker. Duidelijke vetophopingen op de flanken, schouders en nek.
- Zwaar: De ribben zijn niet meer voelbaar. Het vet rond de staartbasis is duidelijk zichtbaar. Het gebied rond de schouder is opvallend gevuld met vet. Er is aanzienlijk vet aanwezig op de nek. Vetophopingen verschijnen aan de binnenkant van de dijen.
- Zeer zwar: Alle vetopslagplaatsen zijn overvloedig gevuld met sponsachtig en zacht vetweefsel. Het hele lichaam is afgerond. Er zijn geen zichtbare contouren van spieren of botstructuren. Deze score wordt toegekend aan paarden met extreme, voor de gezondheid gevaarlijke obesitas.
Extreme vetzucht bij een paard wordt meestal veroorzaakt door het voeren van te grote hoeveelheden of ongeschikte voerporties in verhouding tot de uitgevoerde arbeid.

Bij het bepalen van de hoeveelheid krachtvoer moet rekening worden gehouden met:
- de uitgevoerde arbeid,
- fysieke kenmerken,
- geslacht,
- lichaamsgewicht,
- leeftijd,
- en gezondheidstoestand.
De basis van de voeding van elk paard moet bestaan uit hoogwaardige ruwvoeders. Als het moeilijk is om constant toegang te bieden tot goed hooi, kunnen de tekorten worden aangevuld met commercieel verkrijgbare voeders. Hun calorische waarde, voedingswaarde en aanvullende ingrediënten kunnen individueel worden afgestemd op de behoeften van het paard.
Onthoud echter dat elk paard uniek is. Het is daarom essentieel dat het voer dat we onze paarden geven, volledig is afgestemd op hun specifieke behoeften en alleen op die van hen.
Wil je advies op maat voor jouw paard?
Neem contact met ons op voor persoonlijk advies en begeleiding.
Of ga direct naar